Dracula, de ondode
Dacre Stoker
Vijfentwintig jaar na de gebeurtenissen in Dracula jaagt de inmiddels aan morfine verslaafde dr. Jack Seward, die een hoofdrol speelde in het originele verhaal, weer op vampiers. Wie dacht dat na het beroemde Dracula van Bram Stoker een eind was gekomen aan het leven van de beroemde bloeddorstige graaf uit Roemenië komt bedrogen uit: in Bram Stokers' boek dat in 1887 werd geschreven wacht een aangename verrassing. In Stokers' boek wordt de vampier weliswaar gedood. Maar niet volgens de gouden regel dat een vampier alleen onschadelijk kan worden gemaakt door hem een houten staak door het hart te boren. Bram Stoker liet Dracula sterven door middel van een messteek in het hart. Was dat onkunde? Of liet Bram op deze wijze de mogelijkheid open om ooit een vervolg op zijn bekende roman te schrijven? Zelf heeft hij dat niet gedaan. Wel liet hij aantekeningen na. Een nazaat van Bram, Dacre Stoker boog zich over de nalatenschap van zijn beruchte voorvader en maakte het vervolg. Dracula, de ondode. Een bijzonder vervolg op een bijzondere legende. Dacre was in Amsterdam. Het bleef rustig........
Jouw boek is een moderne versie van een heel oud verhaal. Ik had het gevoel een verhaal te lezen dat het midden hield tussen klassieke Gothische horror en een moderne filmclip.
“Dat kan ik me best voorstellen. Ik heb het boek namelijk samen met Ian Holt geschreven. Dat is een Dracula expert en hij is script writer. Als je het goed leest kan je merken dat het bestaat uit een introspectieve laag en veel, beeldende beschreven, actie. De introspectieve factoren komen voor het grootste deel op mijn conto, het filmisch element is meer van de hand van Ian.”
Dus die groteske scene van een lijk op een staak, midden op Piccadilly Circus komt uit de pen van Ian.
“Helemaal. We hebben er natuurlijk wel overlegd, maar deze 'over the top' scene is natuurlijk het idee van een filmmaker. In feite hebben we twee Dracula's geschreven: dit boek en een filmscript. Daar hebben we in feite hetzelfde procedé toegepast dat Bram ook toepaste. Hij schreef eerst het boek. En toen dat niet bijzonder succesvol was maakte hij er een toneelstuk van. Dat was in feite de trigger die Dracula beroemd maakte. Maar bij zijn leven is Bram er niet veel beter van geworden. Het boek is langzaam een klassieker geworden.”
Bram Stoker wordt gezien als de pionier van het vampier genre. Klopt dat?
“Hij heeft van Dracula een icoon gemaakt. Maar hij was natuurlijk niet de bedenker van de vampier. Die mythes vind je over de hele wereld, van China tot Zuid Amerika. En ze zijn van alle tijden. De vampier is een soort van oer beeld. In Duitsland heet hij Nosferatu en ik denk dat er in elk land wel een naam is waarmee de vampier wordt aangeduid. Bram was de eerste die er een coherent verhaal van heeft gemaakt.”
En baseerde zich op een graaf uit de Karpaten?
“Dat is een gebied waar je mythes vindt. Een geheimzinnig gebergte dat zich, net als het Ierse landschap, leent voor geheimzinnige verhalen. Maar zelf denk ik dat het eenvoudiger is. Mij lijkt het niet onwaarschijnlijk dat Bram zijn goede vriend Oscar Wilde voor een groot deel de basis van het karakter van Dracula vormde. Wilde was natuurlijk geen vampier. Maar wel een persoon die niemand spaarde en zijn charmes gebruikte om alles en iedereen naar zijn hand te zetten. Voor hij uit de kast kwam was hij een berucht rokkenjager en hij schijnt het zelfs te hebben aangelegd met een van Brams' beste vriendinnen. Ook schreef Wilde een griezelroman, The Picture of Dorian Gray. Daarin verwerkte hij op subtiele wijze vrienden en vijanden. Het is niet onmogelijk dat Bam op zijn manier Wilde een hak heeft willen zetten. Er zitten satirische elementen in de originele Dracula en Wilde was natuurlijk een satiricus als geen ander. Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat Wilde een veel beter schrijver was dan Bran. Maar we moeten Bram nageven dat Dracula, met al zijn tekortkomingen, een beroemder boek is geworden dan Dorian Gray. Toch nog een beetje gerechtigheid.”
Wat was jouw motief om dit vervolg te schrijven?
“Ik had eerst geen motief. Natuurlijk kende ik Dracula en was ik behept met de naam Stoker. Daar werd ik soms op aangesproken. Maar voor mij was Bam niet meer dan een verre voorvader die een paar boeken had geschreven, waarvan er eentje de tand van de tijd had doorstaan. Ik had niks met schrijven. Was me nauwelijks bewust van mijn Ierse roots en was sportleraar. Nooit aan schrijven gedacht. Maar op een gegeven moment kwam er een telefoontje van Ian Holt. Die had al een hele serie Stokers uit het telefoonboek benaderd. Ian is een Dracula fanaticus en weet alles van vampiers. En hij heeft een enorm enthousiasme. Hij wilde een boek maken, samen met een nazaat van Bram. Reden voor mij om met em te gaan praten. En hij bleek meer van mijn familie te weten dan ik zelf. Kortom; hij wakkerde bij mij een fascinatie aan. Het was voor mij verrassend om documenten onder ogen te krijgen waarvan ik niet het vaagste vermoeden had dat ze bestonden. Met hem ging ik van het ene museum naar het andere. En toen mijn vrouw beweerde dat ik tijdens boze ogenblikken lijk op het portret van Bram, was er geen weg terug. En omdat ik een telg ben uit de familie Stoker mag het niet verbazingwekkend heten dat ik mijn leven lang geïnteresseerd ben geweest in het werk van mijn voorvader. Op de universiteit heb ik een scriptie geschreven over mijn oudoom, waarin ik dieper op de redenen ben ingegaan waarom hij Dracula heeft geschreven.. Door mijn onderzoek werd me duidelijk dat het boek voor mijn familie eigenlijk een tragische geschiedenis was.”
Waarom?
“Bram stierf voor Dracula populair werd. Zijn weduwe dacht het boek niks zou opleveren dan dat de zeven jaar die hij aan het boek had gewerkt verspilde jaren waren. Het werd een gevecht om rechten. Klassiek in de literatuur. Toen Dracula voor de eerste keer werd verfilmd hebben de erven geen cent van de rechten gezien, en dat bleef zo toen het boek aan zijn opkomst begon. Er hebben heel veel mensen aan Dracula verdiend, maar niet de meest betrokkenen.”
Die documenten vormden de basis van jullie project?
“Ze staan deels afgedrukt in ons boek. Aan alles kun je merken dat Bram van plan is geweest om een vervolg te maken. Je vindt er notities over The Ripper zaak, over een Londense politieman en over heel veel andere kwade zaken die aan het eind van de negentiende eeuw in Engeland en Ierland de gemoederen bezig hielden. Dat materiaal is door ons geordend. We hebben geprobeerd om het aandeel van Bram zoveel mogelijk intact te houden. Maar we wilden zijn stijl niet dupliceren. Dracula is een typisch product van zijn tijd. Een leesbaar boek, maar het tempo is natuurlijk niet van deze tijd. Dus hebben wij er een boek van gemaakt waarin de geest van Bam rondwaart, maar dan wel in een hogere versnelling. En natuurlijk is het hier en daar over the top, maar horror en humor horen nou eenmaal bij elkaar. Pure horror is vaak onleesbaar. Wie kan de werken van De Sade nou voor zijn plezier lezen? Alleen masochisten van de ergste soort.”
Het boek wordt verfilmd door Jan de Bont?
“Hollywood is horror. Je krijgt de ene toezegging na de andere en uiteindelijk blijkt alles onder voorbehoud. Ian kende de Bont en de Bont zei interesse te hebben. Niet meer dan dat. Maar ik heb gehoord dat die de Bont meer in actie ziet dan in psychologie. En het boek moet verfilmd worden door een regisseur met een beetje inzicht in de psyche. Inmiddels liggen er al tientallen aanbiedingen van filmmaatschappijen. Dat schijnt normaal te zijn. Wat zeker is, is dat ons boek bij het uitkomen meteen in 27 talen is verschenen. Die verfilming komt er dus wel. Maar met die verfilmingen hebben we het wel gehad. Ik heb het als een plicht gevoeld om dit boek te schrijven. We wilden de karakters weer tot leven wekken zoals Bram dat naar ons inzicht had bedoeld. Er zijn zoveel boeken en films waarin van zijn visie is afgedwaald en daarom wilden Ian en ik zowel Bram als Dracula iets van hun waardigheid teruggeven. Ik denk dat Bram trots op het feit zou zijn geweest dat een familielid dit initiatief heeft genomen en uiteindelijk recht aan het erfgoed heeft gedaan. Waar mee ik niet wil zeggen dat Christopher Lee en Bella Luigosi Dracula tekort hebben gedaan. Integendeel.”
En wat gaat Dacre Stoker hierna doen?
“Morgen ga ik naar Rome om het boek te promoten. Daarna ga ik terug naar South Carolina. Daar pak ik mijn vak weer op. Ik organiseer vis trips naar Canada. Ik ben namelijk een uitstekend vliegvisser en en ik denk dat ik dat voorlopig blijf doen. Lekker rustig en heel vredig.”
F.W. tekst en foto (verscheen eerder in Highlife)
Verschenen bij uitgeverij Mynx, evenals de herdruk van Dracula van Bam Stoker.