Porno is tegenwoordig normaal. Alhoewel...De videotheek op de hoek verhuurt anno 2007 meer pornofilms dan regulier materiaal en moderne productiebedrijven als Shiva en Private, goed voor een paar honderd pornovideo’s per jaar en de laatste is zelfs beursgenoteerd. In de jaren zestig en zeventig lag dat wel even anders. Porno voor de huiskamer bestond niet, behalve voor bezitters van 8 mm projectors die werden geleverd door het Deense bedrijf Color Climax. Voor echte porno moest je eerst naar obscure filmhuizen, later kon je naar de bioscoop. In “The Other Hollywood, the uncensored history of the porn film industry” van Legs McNeil en Jennifer Osborne wordt de kortstondige bloeitijd van de bioscoopporno belicht. De schrijvers maakten interviews met honderden betrokkenen en dat leverde een beeld op van een maatschappij in verandering. Seks drugs, rock en film waren even aan elkaar gekoppeld. Tot de video zijn entree deed...
The Other Side of Hollywood
Voor de jaren zestig bestond er geen porno. Tenminste niet officieel. Soms circuleerden er wel eens boekjes afkomstig uit Scandinavië, maar dat was porno in de marge: vaak niet meer dan blote vrouwen met weggeretoucheerd schaamhaar en onzichtbare vagina’s. Het was Peter Muller, de bedenker van het eerste seksblad Candy die de deur opentrapte. Het leverde hem naast een aantal processen, miljoenen op. Die er overigens net zo hard weer werden doorgejaagd. Muller is nog steeds actief in het sekswezen. Hij is overgestapt van de hard- naar de softporno en brengt nu het blad Foxy op de markt. Erg veel niks, dat blad, maar niettemin een seller. Candy was een direct gevolg van de revolutie die zich in de jaren zestig op allerlei gebieden voltrok. Maindrive: weg met de oude regenteske waarden en de power to the people. De muziek voorop. The Beatles propageerden met Sergeant Pepper direct het gebruik van LSD, The Byrds deden de autoriteiten huiveren met hun door de radiostations in de ban gedane ultrapsychedelische single Eight Miles High en Wim Verstappen en Pim de la Parra maakten Blue Movie, de eerste Nederlandse bioscoopfilm waarin het mannelijk geslachtsdeel in vol ornaat (het was dat van acteur Hugo Metsers) was te zien. De filmkeuring –die bestond toen nog- liet de film niet toe, maar na een doorwrocht verweer van Verstappen ging Blue Movie toch de bioscopen in en werd natuurlijk, vooral door het verbod, een hit. Wie de film nu ziet, zal zich vooral vervelen en zich afvragen waarom die drukte werd gemaakt. Maar ja. het was in de tijd waarin de dominee tegen de zakenman zei: “Als jij ze arm houdt, zorg ik dat ze hun mond niet open doen.” Op de Amsterdamse wallen verschenen de eerste seksbioscoopjes waarin voornamelijk ‘loops’ (korte 8 mm filmpjes) uit Scandinavië, waar de wetgeving liberaler was, werden gedraaid. Om ze te mogen zien moest je officieel lid worden van de filmclub. In de praktijk betekende dat het invullen van een papiertje. Naar legitimatie werd niet gevraagd. Een wassen neus dus. In achterafstraatjes vestigden zich naast de eerste coffeeshops, de seksshops waarin de korte filmpjes en seksblaadjes werden verkocht. De klanten werden er liever niet gesignaleerd en het image was groezelig. Voor seksattributen was men nog steeds afhankelijk van krantenadvertenties onder het kopje ‘rubberwaren’. In de bioscoop voltrok zich langzaam een verandering. Blote borsten werden filmtrekkers. Soft-porno was voornamelijk afkomstig uit Duitsland. Vooral de zich later in Nederland vestigende regisseur Oswald Kolle trok veel publiek door zijn soft-seks te voorzien van het predikaat ‘voorlichtingsfilms’. Nu noemen we dat camp. Van penetratie was geen sprake, de beelden moesten het vooral hebben van suggestie. Keurige seks voor echtparen: vader en moeder kregen een avondje voorlichting. Beter alibi om naar seks te kijken was niet te verzinnen.
1972
In 1972 barstte de bom. En die bom kwam uit Amerika. Linda Loverlace, niet bepaald een diva, echtgenote van biker Chuck Traynor had al een flinke reputatie als stripper in seksclubs opgebouwd en stond in die kringen bekend als iemand over die een ongelooflijke techniek beschikte als het om pijpen ging. Traynor wilde dat fenomeen niet voor zichzelf houden en draaide loops van Linda in actie. Ze vonden gretig aftrek. In. L.A. ontmoette het duo de regisseur in de marge, Gerard Damiano en bezocht het drietal een swingersclub. Damiano zag Linda daar aan het werk. Hij was veel gewend, maar dit sloeg in zijn ogen alles. Hij draaide op dat moment een normale film maar was, passend in de tijdgeest, van plan om daar een seks-insert aan toe te voegen. Linda’s capaciteiten waren overtuigend genoeg om het hele plan te wijzigen en binnen een avond was het script voor Deep Throat een feit. Erg ingewikkeld was het niet. Het verhaal, meisje kan geen vaginaal orgasme krijgen -dokter onderzoekt haar en ontdekt dat haar clitoris in haar keel zit- was mager, maar wie maalt daarom als het om porno gaat. Linda’s tegenspeler was Harry Reems die in het normale leven hand- en spandiensten voor Damiano deed. Tijdens het draaien was hij verbijsterd: “Giving more head she became frantic –her tongue and lips were everywhere. Then I felt the muscles in the back of het throat opening up. Her head lowered over me. Suddenly I could feel my cock go right into het throat. I couldn’t believe she ate the whole thing! My cock and balls and half my pubic bush were all ingulfed in that cavernous, deep throat.”
Gerard Damiano: “Linda knocked me out she started down on Harry, doing her Deep Throat thing. Harry was heavily endowed. I had never seen anybody take a cock that deep before.”
Het op 16 mm geschoten materiaal (kosten zo’n 15.000 dollar) werd opgeblazen tot het 35 mm bioscoop formaat en de film werd uitgebracht in de reguliere bioscopen. Amerika en de rest van de wereld stonden versteld van Linda en haar circusact. In Nederland draaide de film in de inmiddels opgedoekte bioscoop Parisien aan de Nieuwendijk en hield het daar maanden uit. Natuurlijk was de film controversieel. Het was de toenmalige premier Van Agt die de film in besloten kring zag, er zijn afschuw over uitsprak en een noodwetje invoerde dat bepaalde dat ‘zulke vieze films’ alleen in bioscopen met minder dan 50 stoelen mochten draaien. Lachen was dat. De politie die in de bioscoop stoelen telde. Dat wetje hield het niet lang vol en met Deep Throat was de weg vrij voor salonfähige pornobioscoopfilms.
Damiano is de enige die rijk is geworden aan de film. De 15.000 dollar veranderden in miljoenen. Linda hield er niks aan over, Harry Reems alleen het prettige gevoel dat hij de beste pijpbeurt ever heeft gehad.
Na Deep Throat maakte Damiano op 35 mm “Devil in miss Jones” een pornofilm met artistieke pretenties. Met daarin Georgina Spelvin en Jamie Gillis. Vanwege de artistieke bedoelingen werd het niet de hit die Damiano in gedachten had, maar het was wel de doorbraak voor acteur Gillis. Die er met gemengde gevoelens op terug ziet.: “Ik liep met een vriend door de stad. In die tijd deed ik Shakespeare en Sartre in kleinere theaters. Mijn ambitie lag bij het toneel en voor de lol maakte is soms wat loops om bij te verdienen. Daardoor kwam ik bij Damiano terecht. Soms werkte ik ook wel als taxichauffeur. We zagen een affiche voor de film in de stad, hij hing overal, met daarin mijn naam pontificaal gedrukt. Ik zei tegen mijn vriend. “Daar gaat mijn carrière.” Hij antwoordde; “Jamie, je hebt nou een carrière.” Gillis is nog steeds actief, zowel voor als achter de camera en met Shakespeare is het niks geworden.
John Holmes
John Holmes maakte naam, niet vanwege zijn acteerprestaties want die had hij niet, maar vanwege de enorme afmeting van zijn lul. Waarschijnlijk de grootste die ooit op het witte doek te zien was. Voor zijn tegenspeelster moet het niet altijd een pretje zijn geweest, maar toch oefende dat enorme apparaat aantrekkingskracht uit, want hij heeft het met een paar duizend vrouwen gedaan. Meestal in loops. Bioscoopfilms waren niet Holmes’sterkste kant want dan moest er worden geacteerd. Holmes verbaasde zijn vrouw toen hij, zich onbespied wanende, met een meetlint het formaat van zijn pik mat. Holmes kon de verleidingen van de roem niet weerstaan. In het begin van zijn loopbaan gebruikte hij alleen cannabis en ging hij andere drugs uit de weg. Maar dat veranderde snel toen hij de geneugten van cocaïne ontdekte. In 1976 was Holmes volledig hooked en kon hij alleen nog een erectie krijgen als hij strak stond van de drugs. Geen nood, want ook in slappe toestand wist Holmes zijn immense apparaat wel naar binnen te wurmen. Het was trouwens niet alleen coke. Porno actrice Sharon Mitchell: “ Iedereen gebruikte in die tijd. Er was altijd wel heroïne, coke, PCP en pot op de set.” Maar John verscheen daar met steeds meer uppers en downers in zijn bagage. En hij ontdekte het freebasen. Zijn hele salaris –en dat was wat in zijn hoogtijdagen- joeg hij er doorheen door zijn gigantische drugsgebruik. Het bracht hem steeds verder van de wereld van het filmen en dreef hem in de armen van het criminele circuit. Bovendien was hij een van de eerste pornosterren die Aids kreeg. Het werd een roemloos einde. Holmes raakte betrokken bij een schietpartij om drugs waarbij enkele doden vielen. Zijn rol in het geheel blijft een beetje in nevelen gehuld. Veel vertelde hij er niet over. Uiteindelijk stierf hij aan Aids en zijn dood viel ongeveer samen met de komst van de video. Dat werd de doodsteek voor de pornofilm op bioscoopformaat. De klassiekers als Deep Throat, Behind the Green Door (de eerste volwaardige film met als hoofdmotief interraciale seks) en de funny The Private Afternoons of Pamela Man zouden geen opvolgers meer krijgen. Porno ging terug naar het magazine format, maar dan op video en inmiddels dus op DVD. Films worden eigenlijk niet meer gemaakt. Porno is nu voor het grootste deel gonzo. Dicht op de huid gefilmd, vaak met handheld digitale camera’s. Direct gefilmd op de actie. Trefzeker, recht op het doel af. De John Holmes van nu heet Rocco Siffredi, een Italiaanse stud die inmiddels, zonder drugs, de daad met duizenden vrouwen heeft verricht. De nieuwe Linda Lovelace heet Belladonna en ze levert soms per week een DVD. In The Other Hollywood komt een kort tijdperk adequaat tot leven. De interviews en de research zijn voorbeeldig. Alleen John Leslie ontbreekt en dat is nou net een van de beste pornoacteurs en regisseurs. En nog steeds bezig om porno te filmen op een wat meer indirecte wijze dan de gonzostyle. Maar dat is dan ook de enige omissie in deze onderhoudende bundel oral history.
Uitgave: Regan Books
Import Van Ditmar.
